Van de trits vrijheid, gelijkheid, broederschap, de slogan uit de Franse revolutie, is de gelijkheid er wel het meest bekaaid van afgekomen. Ongelijkheid is wereldwijd troef, in sociaal-maatschappelijke zin, in economische zin en in kansverdeling. Ons land is geen uitzondering op die regel. Het aantal miljonairs is harder gestegen dan het aantal voedselbanken, dat ook onophoudelijk stijgt. Kansengelijkheid voor scholieren is een onbereikbaar ideaal gebleven en een nieuwe klassenmaatschappij, gebaseerd op opleidingsniveau is bezig de traditionele klassenmaatschappij te vervangen.

Naar oorzaken voor de verdeling van de bevolking in (kans)arm en (kans)rijk hoeven we niet lang te zoeken. Tarieven van vermogensbelasting en erfbelasting zijn zo vastgesteld dat kapitaal voldoende voorwaarde is voor kapitaalgroei, en rijkdom erfelijker dan welke erfelijke eigenschap ook. En erfelijkheid geldt evenzeer voor armoede. De politiek reageert op deze toestand van economische ongelijkheid met een serie lapmiddelen: van allerlei soorten toeslagen tot kortingen voor senioren. Maar helpen doet het weinig of niet: het aantal mensen dat onder de armoedegrens leeft blijft groot. De genoemde goudgerande belastingmaatregelen voor het vermogende deel van de bevolking doen hun werk beter.

Circa een miljoen Nederlanders onder de armoedegrens: dat is natuurlijk een beschamend gegeven voor een rijk land, maar wordt kennelijk niet voldoende als zodanig gevoeld. Dit is wellicht een gevolg van het feit dat we allemaal opgegroeid zijn met het kennelijk onvermijdelijke bestaan van arme en rijke mensen; Stevo Akkerman, columnist in dagblad Trouw, spreekt terecht van “de normalisering van een wantoestand”. En politiek gezien is de invoering van lapmiddelen gemakkelijker dan het kiezen voor ingrijpende maatregelen, hoe eenvoudig die ook zijn; bovendien is behoud van de status quo altijd al een sterke kracht geweest in de politiek. Dit alles maakt de reproductie van sociale ongelijkheid tot een hardnekkig verschijnsel.

De geschetste situatie vormt de achtergrond van het hier te bespreken boek van Lenette Schuijt.

Kosten €10,00 per middag

Woensdag 5 juni zal voor dit seizoen de laatste filosofie bijeenkomst zijn. Een afsluiting van het filosofie jaar.